Castratieresistent prostaat carcinoom (CRPC)

Vademecum Urologische tumoren Prostaatcarcinoom Castratieresistent prostaat carcinoom (CRPC)

Testosteron op castratieniveau, < 1.7 nmol/L (of <0.50 ng/mL)
3 opeenvolgende PSA-stijgingen leidend tot minimaal 2 PSA-stijgingen >50% boven nadir en PSA boven 2 ng/ml, of
Radiologische progressie volgens RECIST 1.1 of minimaal 2 nieuwe ossale metastasen (PCWG3 criteria)

lees meer

- Radboudumc intern: Bespreek moleculaire diagnostiek. Voor of direct na 1L mCRPC diagnostiek uitvoeren binnen PROMPT-studie voor Radboudumc patiënten gezien opname in database met tevens gestructureerd biobanking en PROMS afnamen.
- Prednison gebruik (en bicalutamide/cyproteron etc) kan leiden tot mutaties in de androgeen receptor (ligand-bindend domein), waarbij dit middel gaat functioneren als AR-agonist. Switch van prednison naar dexamethason leidt vaak alsnog tot een biochemische respons. Overweeg altijd een steroid-switch bij biochemische progressie op abiraterone bij gelijktijdig gebruik van prednison.
- In mCRPC setting nooit varen op PSA alleen. Bij ongeveer 30% van de patiënten met biochemisch respons op 2^e generatie anti-hormonale therapie blijkt desondanks toch radiologische progressie (vaak viscerale metastasen en hormoon ongevoelig/ge-dedifferentieerd). Altijd minimaal 6-maandelijks vervolgen met beeldvorming (CT en botscan, danwel PSMA-PET/CT met i.v. contrast).
- Jaarlijks controle testosteron niveau, en bij verdenking op CRPC.
- Overweeg bij patiënten met suboptimale castratie (testosteron > 0.4 nmol/l en < 1.7 nmol/l) subcapsulaire orchidectomie beiderzijds.
- Geen indicatie voor bicalutamide bij castratieresistent prostaatcarcinoom in verband met geen aangetoond overlevingsvoordeel.

Behandelmogelijkheden

lees meer

nmCRPC is gedefinieerd als een stijgend PSA onder castratie zonder detecteerbare metastasen met conventionele beeldvorming (bot en CT scan).
Darolutamide en enzalutamide zijn geregistreerd voor nmCRPC.
In Nederland is er, in verband met inzet PSMA-PET scan in deze setting, een lagere prevalentie aan patiënten met nmCRPC gezien veel patiënten toch gemetastaseerd blijken bij sensitievere nieuwe beeldvorming (PSMA-PET). De winst van darolutamide en enzalutamide bij patiënten met mCRPC op PSMA-PET EN nmCRPC op conventionele beeldvorming is zeer waarschijnlijk vergelijkbaar aan de studieresultaten (maar niet onderzocht). Locoregionale controle (prostaatuitbreiding/plasklachten etc) met darolutamide + ADT lijkt superieur dan bij ADT alleen met verbetering in QoL subscales met betrekking tot bowel en urinary symptomen.

lees meer

Start met actieve therapie bij:
- Discrepantie beeldvorming (interval progressie) en PSAdt.
- Locoregionale prostaat uitbreiding met dreigende ureterobstructie dan wel ingroei rectum.
- Retroperitoneale lymfeklierenmetastasen met potentieel dreigende ureterobstructie.
- Wervelmetastasen met potentieel risico op dreigende dwarslaesie.
- Viscerale metastasen.
Overweeg follow-up met bij patiënten die actieve therapie willen uitstellen:
- PSA eens per 3 maanden.
- Imaging met CT thorax/abdomen (en eventueel botscan) eens per 6 maanden bij PSAdt>6 maanden.

lees meer

Overweeg laagdrempelig betrekking van palliatief team.
Radiotherapie bij pijnlijke botmetastasen op één of twee lokaties of bij myelumcompressie.
Samarium (Quadramet) bij diffuse pijnlijke botmetastasen (geen survival benefit).