Prof. dr. Haiko Bloemendal, voorzitter van het dagelijks bestuur van Onco Oost presenteert de stand van zaken Onco Oost en het Integraal Zorgakkoord (IZA). Hij geeft aan dat er oorspronkelijk in februari 2025 conclusies zouden zijn over de volumenormen, maar daarover is nog geen akkoord. De vaststelling van de volumenormen wordt in maart verwacht. Dat doet de Ronde Tafel, samen met veldpartijen en patiëntenorganisaties.
Bloemendal grijpt eerst terug naar het waarom van IZA: concentratie van zorg is nodig om de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg te waarborgen. Daarbij zijn de betaalbaarheid van zorg en de beschikbaarheid van het personeel ook belangrijke elementen. Bloemendal vertelt dat er een impactanalyse is gemaakt. Die heeft veel stof doen opwaaien. Maar het mooie is: nu is er in alle regio’s transparantie. Bij Onco Oost is zo’n regioanalyse al eerder gemaakt door Gupta Strategists. Op basis van de impactanalyse blijkt dat er voor hoofd-halstumoren en pancreastumoren geen herverdelingsvraagstuk is: hier is al gecentraliseerd en daarmee voldoet Onco Oost aan de volumenormen. Voor de maag-slokdarmtumoren wordt ook voldaan aan de voorgestelde IZA-normen, met uitzondering van één operatielocatie. Bij de nierceltumoren en de longtumoren voldoen een aantal ziekenhuizen niet aan de voorgestelde volumenormen. Daar ligt dus een herverdelingsvraagstuk.
Werktafels IZA
Bloemendal schetst de IZA-werktafels. De eerste is Substitutie, juiste oncologische zorg op de juiste plek. De tweede werktafel heeft als thema Transparantie en het delen van data. De derde werktafel gaat over Governance en de landelijke dekking van netwerken. Bloemendal vertelt over de drie opdrachten die de werktafel Governance heeft: het ontwikkelen van een shared care-model, waarbij we starten met systeemtherapie. De tweede opdracht is een voorstel voor netwerknormering met interregionale toetsing en verbeterprogramma. De derde opdracht is een voorstel voor governance, ondersteuning en financiering.
Shared care-model en echelonnering
Als het gaat over een shared care-model is er sprake van echelonnering. Deze indeling in echelons wordt gemaakt op basis van volumenormen, kwaliteitscriteria en een generiek minimumvolume. In echelon 1 ben je een leidend ziekenhuis voor een bepaald tumortype. In echelon 3 haal je het minimum van tien patiënten per jaar niet. Je moet patiënten dan doorverwijzen naar een ziekenhuis met echelon 1 of 2. De echelonnering is tumorspecifiek: een ziekenhuis kan voor elk tumortype in een ander echelon zitten. De indeling in echelons is het uitgangspunt voor het gesprek over de inrichting van systeemtherapie in de regio. Het multidisciplinair overleg (MDO) is een scharnierpunt tussen de echelons. Belangrijke vraag is wel: hoe bepalen we welke patiënt wel of niet in een MDO wordt besproken? Je wilt voorkomen dat zorgverleners de hele dag in MDO’s zitten. Voor MDO’s is bovendien financiering nodig, want een arts in een MDO kan geen spreekuur op de polikliniek houden.
Werktafel Governance
De werktafel Governance gaat de komende periode verder met de governance en financiering van de netwerkkosten: wat heeft een regionaal oncologienetwerk nodig om (sterker) te kunnen sturen op passende oncologische netwerkzorg? Ook buigt de werktafel zich over netwerknormering en toetsing: aan welk pakket van normen moet het netwerk voldoen en hoe toets je dat? Bloemendal geeft aan dat transparantie tussen de verschillende ziekenhuizen belangrijk is, maar benadrukt dat ziekenhuizen informatie veilig moeten kunnen delen. Transparant zijn naar elkaar is iets anders dan transparant zijn naar de buitenwereld.
Van institutioneel werken naar regionaal samenwerken
Bloemendal vertelt dat de beweging is ingezet naar een nieuw systeem, waarbij het zwaartepunt verschuift van institutioneel werken naar werken in regionale netwerken. Samenwerken is belangrijk, en professionals hebben daar een verantwoordelijkheid in. We moeten alle partijen betrekken. En we kunnen niet zonder randvoorwaarden, zoals governance en financiering. En natuurlijk is er tijd nodig: want het kost tijd om samen te werken! Twee jaar geleden vond de eerste bestuursraad plaats. Bloemendal vertelt dat er veel is gebeurd, en dat hij trots is op waar Onco Oost nu staat. Er is veel bereidwilligheid en enthousiasme. Er ligt een mooie basis om de komende jaren op verder te bouwen.
Governance Onco Oost
Daarna schetst Bloemendal de governance van Onco Oost. Met een bestuursraad, een dagelijks bestuur en een regiocommissie. Uniek in de bestuursraad is dat daarin ook vertegenwoordigers van de medische staven zitten. De organisatie wordt ondersteund door een regiobureau. Inmiddels zijn er elf tumortypenetwerken (TTN’s) opgericht, met bijna allemaal een bestuur. Samen bespreken zij de eisen vanuit IZA, de richtlijnen en de regionale zorgpaden die ontwikkeld moeten worden. Verschillende TTN’s doen dat met werkgroepen (bijvoorbeeld voor blaas-, nier- of prostaatcarcinoom).
Regionale afstemming en activiteiten
Tussen de ziekenhuizen die samenwerken binnen Onco Oost is veel regionale afstemming, op allerlei vlakken. Bijvoorbeeld onder de internist-oncologen, verpleegkundig specialisten en de communicatieadviseurs. Een aantal keer per jaar verschijnt de Onco Oost-nieuwsbrief en sinds 31 januari is ook de eerste versie van de Onco Oost-website live. De komende periode wordt deze site verder gevuld, met onder meer het Vademecum. Er is overleg met de cliëntenraden, een regionaal overleg over IZA en er zijn symposia, webinars en themabijeenkomsten vanuit de TTN’s. Kortom: er gebeurt veel. En daar mogen we trots op zijn, besluit Bloemendal.
Bekijk de presentatie van Haiko Bloemendal.
